Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Hanhil (cc, via Wikimedia Commons)
actueel

UvA'ers gaan onderbuikgevoelens onderzoeken

Dirk Wolthekker,
12 mei 2017 - 14:45

Hoe beïnvloeden emoties je politieke voorkeur? En in welke mate sturen onze emoties en gemoedstoestand ons hoofd aan als we stemmen of andere beslissingen nemen? Onderzoekers van de UvA en de Universiteit Utrecht (UU) gaan het onderzoeken in het grote landelijke onderzoek Onderbuik.NL.

Iedereen hoort het wel eens: politici spelen in op de gevoelens van ‘het volk’ en proberen op die manier stemmen te trekken. Maar niet alleen politici zouden het doen: ook reclamemakers proberen nogal eens in te spelen op de emoties van burgers om hen te bewegen een product te kopen of een gift te geven aan een goed doel. Samen met de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en het programma De Kennis van Nu (NTR) starten de onderzoekers Bert Bakker en Gijs Schumacher, beide van de UvA en Matthijs Rooduijn (UU) daarom een groot nationaal onderzoek met de titel Onderbuik.NL.

 

De onderzoekers geloven dat onderbuikgevoelens onze rationele overwegingen sterk beïnvloeden, misschien wel sterker dan we nu vermoeden. Om daarover meer zekerheid te krijgen gaan ze de komende maanden op verschillende locaties in het land burgers ondervragen en hun emoties meten. Vorige maand deden ze dat al in Hilversum, de eerstvolgende meting wordt verricht onder bezoekers van de EO-Jongerendag op 10 juni in Arnhem. Politicoloog en psycholoog Gijs Schumacher vertelt.

 

Wat moeten we ons bij jullie onderzoek voorstellen?

‘We zitten eigenlijk in een soort tent. Je zou het een mobiel minilaboratorium kunnen noemen. Daar kunnen bezoekers van het evenement naar binnen komen om aan ons onderzoek mee te doen. Ze krijgen een vragenlijst voorgelegd en we laten ze een aantal plaatjes en filmpjes zien, bijvoorbeeld over immigratie. Daarbij meten we direct hun fysieke reactie.’

‘Bij de TT in Assen verwacht ik wel andere antwoorden dan op Lowlands’

Hoe gaan jullie die fysieke reacties meten?

‘We gaan reacties op drie manieren meten: via de hartslag, via de aan- of afwezigheid van transpiratie en via het fronsen van blikken. Deelnemers krijgen een hartslagmeter om en voor de mate van het fronsen van blikken krijgen ze elektroden op hun vingertoppen en hun gezicht. Die elektroden leggen de fysiologische reacties vast bij het zien van plaatjes van bijvoorbeeld politici, en filmpjes.’

 

Waarom dit onderzoek?

‘Er is nog niet zo veel onderzoek verricht naar de relatie tussen emoties en politieke overtuiging. Het is een groot nationaal onderzoek, waar ook het programma De Kennis van Nu bij betrokken is. Overigens staan de programmamakers niet te filmen in de tent, maar maken ze filmpjes na afloop van de metingen.’

 

Hoeveel mensen zoeken jullie?

‘Vorige maand stonden we al in Hilversum, bij het Instituut voor Beeld en Geluid. Daar deden rond de vijftig mensen mee. Dat lijkt ons voldoende om tot representatieve resultaten te kunnen komen. We gaan nu eerst naar de EO-Jongerendag en daarna nog naar de TT in Assen. In september staan we rond het Binnenhof tijdens Prinsjesdag.’

 

Vorig jaar stonden jullie onder de naam Hotpolitics ook al op Lowlands.

‘Ja, maar daar kwamen geen representatieve data uit. Als je aan de bezoekers van Lowlands vraagt wat ze van immigratie vinden is vrijwel iedereen daar voor. Bij de TT in Assen verwacht ik wel andere antwoorden.’