‘Flexibiliteit en ruimte voor persoonlijke ontwikkeling door keuzevrijheid': dat is volgens de werkgroep Onderwijs en Student-experience van de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw) hoe studenten het onderwijs aan de faculteit zien. Als het aan de werkgroep ligt heeft die houding echter zijn langste tijd gehad. In het kader van de reorganisatie heeft de werkgroep bezig gehouden met de inrichting van het onderwijs aan de geesteswetenschappenfaculteit. Haar advies is drieledig: ambitieuzere opleidingen, minder vrijblijvendheid en een beter onderwijsklimaat voor docenten.
Het beeld dat de werkgroep onder leiding van Jan Don (universitair docent Nederlandse taalkunde) schetst van het huidige onderwijsaanbod van de FGw is soms treffend. Bachelorstudenten besteden gemiddeld slechts zo’n 26 uur per week aan hun studie, waar programma’s 42 uur per week zouden moeten vereisen. Studenten zijn bovendien vooral erg actief ‘buiten de deur’: ze volgen extra vakken die niet nodig zijn en ‘verlaten de opleiding ook vaak in een laat stadium zonder diploma.’
Perverse druk
Anderzijds wordt onderwijs op sommige plaatsen in de faculteit ondergewaardeerd. ‘Er zijn weinig prikkels om veel tijd en energie in het geven van onderwijs te steken,’ zo noteert de werkgroep. Bovendien zou de werkdruk bij sommige afdelingen ‘zorgwekkend’ zijn en voelen docenten ‘de perverse druk’ om een hoger studierendement te halen en zo hogere inkomsten voor de faculteit binnen te harken.
Om een eind te maken aan deze lakse studie- en onderwijscultuur van de FGw moet volgens de werkgroep langs drie wegen worden hervormd: de opleidingen moeten veeleisender worden, studeren moet minder vrijblijvend zijn en er moet intern meer aandacht komen voor het onderwijsklimaat.
Selecteren in de propedeuse en strenge aanwezigheidsnormen
Met name in de propedeuse zou er veel moeten veranderen. ‘Maak in de voorlichting duidelijk dat studeren aan de FGw betekent deel uit te mogen maken van een ambitieuze groep intellectuelen die hoge eisen stelt aan zichzelf en haar omgeving; neem een daling in de instroom desnoods voor lief,’ zo klinkt het. Daarnaast zou er met iedere student een intakegesprek moeten worden gehouden en moet het eerste semester van de propedeuse een selecterende functie krijgen. Na dat eerste jaar moet nominaal studeren de regel worden.
Het vrijblijvende karakter van FGw-onderwijs moet volgens de werkgroep aangepakt worden met strengere aanwezigheidsnormen. ‘Eerste college afwezig: uitschrijven voor het vak; meer dan twee keer afwezig in een blok met 14 colleges betekent NAV [niet aan voldaan, red],’ stelt men voor. Daarenboven moeten de ruggengraatvakken van een studie ingangseisen krijgen en moet de keuzeruimte worden beperkt tot ‘bij de opleiding passende keuzevakken’.
Selectie
Het faculteitsbestuur wordt aangeraden meer druk uit te oefenen op het College van Bestuur en het ministerie om de mogelijkheid te krijgen ‘studenten te selecteren en te dwingen door te studeren: anders blijft het dweilen met de kraan open.’ Ten slotte moeten medewerkers meer worden beloond voor onderwijsprestaties en zou het aantal tijdelijke aanstellingen in het onderwijs moeten worden verminderd.
Lees hieronder het volledige advies van de Werkgroep Onderwijs en Student-experience.
Het beeld dat de werkgroep onder leiding van Jan Don (universitair docent Nederlandse taalkunde) schetst van het huidige onderwijsaanbod van de FGw is soms treffend. Bachelorstudenten besteden gemiddeld slechts zo’n 26 uur per week aan hun studie, waar programma’s 42 uur per week zouden moeten vereisen. Studenten zijn bovendien vooral erg actief ‘buiten de deur’: ze volgen extra vakken die niet nodig zijn en ‘verlaten de opleiding ook vaak in een laat stadium zonder diploma.’
Perverse druk
Anderzijds wordt onderwijs op sommige plaatsen in de faculteit ondergewaardeerd. ‘Er zijn weinig prikkels om veel tijd en energie in het geven van onderwijs te steken,’ zo noteert de werkgroep. Bovendien zou de werkdruk bij sommige afdelingen ‘zorgwekkend’ zijn en voelen docenten ‘de perverse druk’ om een hoger studierendement te halen en zo hogere inkomsten voor de faculteit binnen te harken.
Om een eind te maken aan deze lakse studie- en onderwijscultuur van de FGw moet volgens de werkgroep langs drie wegen worden hervormd: de opleidingen moeten veeleisender worden, studeren moet minder vrijblijvend zijn en er moet intern meer aandacht komen voor het onderwijsklimaat.
Selecteren in de propedeuse en strenge aanwezigheidsnormen
Met name in de propedeuse zou er veel moeten veranderen. ‘Maak in de voorlichting duidelijk dat studeren aan de FGw betekent deel uit te mogen maken van een ambitieuze groep intellectuelen die hoge eisen stelt aan zichzelf en haar omgeving; neem een daling in de instroom desnoods voor lief,’ zo klinkt het. Daarnaast zou er met iedere student een intakegesprek moeten worden gehouden en moet het eerste semester van de propedeuse een selecterende functie krijgen. Na dat eerste jaar moet nominaal studeren de regel worden.
Het vrijblijvende karakter van FGw-onderwijs moet volgens de werkgroep aangepakt worden met strengere aanwezigheidsnormen. ‘Eerste college afwezig: uitschrijven voor het vak; meer dan twee keer afwezig in een blok met 14 colleges betekent NAV [niet aan voldaan, red],’ stelt men voor. Daarenboven moeten de ruggengraatvakken van een studie ingangseisen krijgen en moet de keuzeruimte worden beperkt tot ‘bij de opleiding passende keuzevakken’.
Selectie
Het faculteitsbestuur wordt aangeraden meer druk uit te oefenen op het College van Bestuur en het ministerie om de mogelijkheid te krijgen ‘studenten te selecteren en te dwingen door te studeren: anders blijft het dweilen met de kraan open.’ Ten slotte moeten medewerkers meer worden beloond voor onderwijsprestaties en zou het aantal tijdelijke aanstellingen in het onderwijs moeten worden verminderd.
Lees hieronder het volledige advies van de Werkgroep Onderwijs en Student-experience.
