Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Foto: Sara Kerklaan
actueel

Zo verliepen demonstraties op andere universiteiten

Wessel Wierda,
23 mei 2024 - 15:22

Hongerstakingen, een festivalprotest en overnachtingen: ook andere Nederlandse universiteiten krijgen te maken met ontregelende demonstraties voor Palestina en tegen Israël. Een overzicht van de ontwikkelingen.

Niet alleen de UvA kampt met demonstraties, ook andere universiteiten krijgen in toenemende mate te maken met pro-Palestina en anti-Israël demonstraties op hun campussen. De gestelde eisen komen in grote lijnen overeen met die van de UvA-betogers: verbreken van de banden met Israël, veroordelen van de situatie in Gaza en het steunen van de Palestijnen. Vanwege de brede verspreiding van de studentenmanifestaties – het is inmiddels een landelijke aangelegenheid geworden – een kort overzicht van wat er op andere universiteiten zoal gebeurt.

 

Radboud Universiteit, Nijmegen

Aan de UvA zijn de opvouwbare tenten van demonstranten telkens dezelfde dag nog verwijderd. In Nijmegen daarentegen bivakkeren studenten al dagenlang in twee heuse tentenkampen. Een ligt naast het gebouw van de faculteit Sociale Wetenschappen, de ander pal voor het bestuursgebouw.

 

De sfeer is in Nijmegen, in tegenstelling tot de recente demonstraties op de UvA, betrekkelijk gemoedelijk. De ME is er de afgelopen dagen niet aan te pas gekomen en NRC spreekt zelfs van een festivalprotest, met ‘partytenten’. Hubert Bruls, burgemeester van Nijmegen, ziet vooralsnog geen reden om in te grijpen. 

 

Of het rustig blijft verlopen, zal moeten blijken. Tegenover Vox – het Nijmeegse universiteitsmedium – laat een demonstrant weten deze week de acties op te willen schroeven. De betogers zijn nog allerminst tevreden over de verklaringen van het universiteitsbestuur. Die zou slechts willen onderzoeken hoe ze ‘alle institutionele banden en samenwerkingen transparant in beeld kunnen brengen’, meldt de Volkskrant.

 

University Maastricht (UM), Maastricht

Ook in Maastricht mochten actievoerders overnachten op de campus. Woensdagochtend is het Maastrichtse faculteitsgebouw van sociaal-culturele wetenschappen bezet. De bezetters willen dat de universiteit opschiet met het nemen van een beslissing. Dat is extra prangend voor hen, omdat er nog drie studenten in hongerstaking zijn. Zij zouden naar eigen zeggen pas weer gaan eten als de universiteit het verzoek tot het verbreken van de banden met Israël inwilligt. 

 

Drie hongerstakers moesten eerder al hun verzet al staken en op donderdag gaf ook de rest van de actievoerders toe. Ze zouden geen energie meer hebben en de opstelling van het collegebestuur zou hun moreel doen dalen. Bestuursvoorzitter Rianne Letschert noemde de keuze tot hongerstaking ‘grimmig’ en bood al medische begeleiding aan, maar of de bestuursvoorzitter hier extra druk door ervaart is onbekend. 

 

Het bestuur wordt overigens ook niet ingelicht over de medische toestand van de hongerstakers, meldt universiteitsblad Observant. De studenten gaven aan niet meer in gesprek te willen met het collegebestuur. Alleen in het horen van een datum waarop er gestemd gaat worden over hun eisen, zijn ze geïnteresseerd.

 

Universiteit van Utrecht (UU), Utrecht

Over die eisen zijn ze in Utrecht vrij duidelijk geweest. De universiteit gaf aan ‘geen heil te zien in het verbreken van alle samenwerkingen met het land’, meldde de Volkskrant. Wel publiceerde de UU net als de UvA een overzicht van alle samenwerkingen met Israëlische universiteiten.


Dat besluit kwam kort voor de bezetting van een gebouw op het Janskerkhof op donderdag 15 mei. Rond vier uur ’s middags drongen actievoerders dat gebouw binnen. Daarop kwam de voorzitter van het collegebestuur, Anton Pijpers, hoogstpersoonlijk poolshoogte nemen. Hij maande de actievoerders vóór zeven uur ’s avonds te vertrekken, wanneer het gebouw zou sluiten.

 

Daar gaven ze geen gehoor aan, waardoor de ME rond elf uur ter plaatse kwam om ze eruit te halen. Daarbij werden 42 aanhoudingen verricht.

 

Erasmus Universiteit, Rotterdam

Uit voorzorg sloot de Rotterdamse universiteit vorige week donderdag de deuren. Er bestond, kort na de ongeregeldheden op de UvA, vrees voor escalatie bij de Rotterdamse driehoek (burgemeester, politie en Openbaar Ministerie).

 

In reactie op de actievoerders liet het Rotterdamse college van bestuur weten graag in gesprek te willen over de banden met de Israëlische universiteiten die de universiteit onderhoudt. Daarvan is ook een overzicht gemaakt door de Erasmus Universiteit, die gedeeld is onder studenten en medewerkers.

 

Nadat de demonstranten te horen kregen dat de deuren gesloten zouden zijn, verplaatste de manifestatie zich naar het centraal station van Rotterdam. Daar waren meerdere raadsleden bij aanwezig.

Andere universiteiten

Op de campus van de TU Eindhoven hielden zo’n twintig studenten een lawaaiprotest tijdens een EU-lijstrekkersdebat op de campus.

 

Zo’n 150 studenten en medewerkers van de Rijksuniversiteit Groningen verzamelden tijdens de landelijke walk-out voor het Harmoniegebouw. Vijftig van hen hebben daar de nacht doorgebracht in tentjes.

 

Tientallen demonstranten verstoorden woensdag een voedsel- en landbouwcongres op de Wageningen University & Research.

 

Ook op woensdag: op de Tilburg University is een kampement opgebouwd door Palestine Solidarity Tilburg. Ze zijn voornemens te blijven overnachten.

 

Uit solidariteit met de actievoerders op de Universiteit van Amsterdam die gearresteerd werden, hebben studenten van de TU Delft op 7 mei een tentenkamp opgezet in de zogeheten Free Zone. De technische universitieit wil de banden met Israël niet openbaar maken, vanwege de veiligheid van studenten en medewerkers. 

 

Studenten van de Universiteit Twente demonstreerden vreedzaam op het Enschedese station.

 

Universiteit Leiden (UL), Leiden/Den Haag

Een aantal studenten van de Erasmus Universiteit – zo’n 150 studenten – bleef niet lang hangen bij het Rotterdamse station, maar vertrok naar het Wijnhavengebouw in Den Haag, een locatie van de Universiteit Leiden. Daar was op dat moment ook een demonstratie gaande. In totaal drie- tot vierhonderd studenten, onder wie ook Leidse, waren daar aanwezig. Vijftig van hen bezetten later het gebouw.  

 

Steen des aanstoots vormde een tweet van het Leidse collegebestuur. De universiteit kondigde daarin aan de banden met Israël opnieuw te evalueren. Dat bleek onvoldoende voor de actievoerders, meldde universiteitskrant Mare.

 

Daags na de bezetting van het Wijnhavengebouw zetten Leidse studenten tenten op in de Hortus, de botanische tuin van de Leidse universiteit, pal naast het eeuwenoude Academiegebouw. Net als in het Wijnhavengebouw verliep de ontruiming door de politie uiteindelijk geweldloos.

 

Vrije Universiteit (VU), Amsterdam

Bij onze buren in Zuid bleven grote demonstraties uit. Vorige week werd een sit-in op de campus georganiseerd, waar honderden studenten bij aanwezig waren. Anders dan op de UvA verliep die vreedzaam. Afval werd na afloop weer netjes opgeruimd.  

 

Hoe het komt dat het op de VU relatief rustig blijft en op de UvA niet, is bij stadskrant Het Parool onlangs onderwerp van gesprek geweest. Verslaggevers wijzen in een podcast op de verschillende, historische traditie van de twee universiteiten en de beeldvorming. ME’ers op de Boelelaan zien er toch anders uit, dan op de karakteristieke Amsterdamse grachten naast het Binnengasthuisterrein en Roeterseiland, is de conclusie.