UvA-commissie: ‘Academische vrijheid en verantwoordelijkheid gaan hand in hand’
De afgelopen weken heeft een UvA-werkgroep in sneltreinvaart inbreng verzameld voor een aanvullend toetsingskader voor internationale samenwerkingen van de UvA met derden. Er zijn elf aanbevelingen uit gerold aan het College van Bestuur en de decanen.
De elf aanbevelingen zijn tot stand gekomen via rondetafelgesprekken, een townhall meeting en via het digitale UvA-platform Denk Mee waar iedereen kon inspreken. De aanbevelingen zullen na de zomer verder worden uitgewerkt. De commissie, onder leiding van hoogleraar internationale mensenrechten en culturele diversiteit Yvonne Donders, kwam tot stand na de voortdurende pro-Palestinademonstraties van studenten en medewerkers en het geweld wat ermee gepaard ging, onder meer door tegendemonstraties en de inzet van de ME.
‘Door ieders inzet is er een basis voor de aanvulling van het toetsingskader gelegd,’ zegt rector magnificus Peter-Paul Verbeek in een toelichting. ‘De reacties uit onze academische gemeenschap onderschrijven dat zorgvuldigheid hier boven snelheid gaat. Ik ga ervan uit dat we, ook als het kader klaar is, steeds in gesprek blijven over de manier waarop we het kader met aanvullende criteria in de wetenschappelijke praktijk toepassen.’
Nieuw en bestaand
De werkgroep concludeert onder meer dat er voldoende steun is voor het idee dat academische vrijheid en academische verantwoordelijkheid hand in hand gaan. ‘Daarom moet het kader worden aangevuld met extra beoordelingscriteria voor andere kerntaken van de universiteit, naast onderzoek,’ zo schrijft de commissie.
Tot nu toe is het steeds zo geweest dat bestaande externe samenwerkingen doorgang bleven vinden, ook als er kritiek op komt vanuit de UvA-gemeenschap. Alleen nieuwe samenwerkingen werden dan niet aangegaan. Dit lijkt te gaan veranderen, zo suggereert de commissie. ‘Nieuwe en bestaande samenwerkingsverbanden moeten worden beoordeeld op basis van dezelfde normen. Aangezien het huidige kader alleen betrekking heeft op nieuwe samenwerkingen, moet het aangevulde kader indicatoren bevatten die kunnen oproepen tot (her)beoordeling van bestaande samenwerkingen in uitzonderlijke politieke omstandigheden,’ aldus de commissie.
Wel zegt de commissie dat als ‘algemeen principe’ geldt dat de beoordeling van lopende samenwerkingsverbanden alleen in de meest ernstige omstandigheden mag worden heroverwogen, ‘waarbij rekening moet worden gehouden met contractuele verplichtingen’.
Ook zou er een ‘explainer’ moeten worden ontwikkeld, waarin de soorten samenwerkingsverbanden (institutioneel, projectmatig et cetera.) worden geschetst, evenals de relevante mandaten en verantwoordelijkheden voor besluitvorming voor elk type samenwerking. Naast de beoordeling op projectniveau, die momenteel van toepassing is, zouden samenwerkingen met organisaties in uitzonderlijke politieke omstandigheden ‘extra kritisch’ moeten worden bekeken. Hiervoor zou een risicobeoordelingskader moeten worden ontwikkeld. Zie hier voor meer aanbevelingen van de commissie.
Intern onderzoek door extern bureau
Naast uitbreiding van het toetsingskader laat het College van Bestuur ook een onderzoek verrichten naar het verloop van de demonstraties op de UvA tussen 6 en 17 mei. Een extern bureau zal een onafhankelijke evaluatie verrichten naar de gebeurtenissen op de campussen. Daarbij kwam ook veel kritiek op het College van Bestuur, wat er onder meer toe leidde dat de Centrale Studentenraad het vertrouwen opzegde in het UvA-bestuur. Overigens zal het handelen tijdens de demonstraties van andere partijen – gemeente, Openbaar Ministerie en politie – geen onderdeel van de evaluatie zijn. Welk bureau het onderzoek zal verrichten is nog niet bekend.
