Op de bank smeerde moeder met haar blote handen mijn tenen in met de warme henna. Ik keek naar de handrug waar ieder seizoen een rimpel bijkwam. Het deed mij denken aan het glooiende landschap waar zij zeventig jaar geleden het licht zag.

‘Je moet ook slippers aantrekken in dat vieze zwembad,’ verzuchtte ze op moeilijke, liefdevolle toon, zoals alleen moeders dat kunnen.

Wat een leven, dacht ik. Mijn tweede generatie, die van zeuren een kunst heeft gemaakt, beklaagt zich vaak nergens thuis te voelen; niet in dit land, en ook niet in het geboorteland van hun ouders. Als er iemand thuisloos is en uitgegumd door de migratie dan zijn dat de vrouwen van de eerste generatie.

Zo dicht mijn moeder en ik op die bank bij elkaar zaten, zo ver staan onze levens van elkaar. En met grote regelmaat verval ik in een troebel gepeins en dan denk ik dat ik haar teleurstel met het leven dat ik leid en niet geloof in het huwelijk en haar god niet de mijne is.

‘Hoeveel kost dat, die hennatenen?’ vroeg de vrouw naast mij onder de zwembaddouche. ‘Onbetaalbaar,’ antwoordde ik.