Femke Halsema laakt ‘idee dat studenten geweldloos waren en politie gewelddadig’
Een brandalarm, demonstranten die haar de rug toekeren en een lawaaiprotest buiten. Het gesprek met burgemeester Femke Halsema bij Room for Discussion zat vol met onderbrekingen. Maar Halsema liet zich in het stadhuis geen moment van de wijs brengen.
‘Er is geen room for discussion meer.’ Eerder op de dag kreeg burgemeester Halsema dit naar eigen zeggen meerdere keren te horen van een aantal Joodse studenten. ‘Zij voelen zich helemaal niet meer uitgenodigd om aan een discussie deel te nemen.’
Ze noemt dat met nadruk ‘een zorgelijke ontwikkeling’, maar besloot desondanks deze donderdagmiddag zelf wel naar het gelijknamige debatplatform Room for Discussion (RfD) te komen. Alhoewel, deze keer is het eerder andersom. Om ‘veiligheidsredenen’ vindt het gesprek niet zoals gebruikelijk op de UvA plaats, maar in de raadszaal van het Stadhuis. Het OM en de politie kregen signalen door dat de discussie ‘gekaapt’ zou worden door student-demonstranten.
Protest
Bekend terrein dus voor de burgemeester, minder voor RfD-interviewers Koen Blaauw en Jonathan Kellogg-De Cock Buning. Als plots het brandalarm overgaat, is het dan ook Halsema die als eerste de rust weet terug te brengen in de zaal. ‘Wacht maar even,’ zegt ze. ‘De knop is vlakbij de uitgang.’
Mogelijk is die ingedrukt door een van de demonstranten buiten, die tijdens het gesprek een lawaaiprotest houden, dat maar af en toe doordringt tot de raadszaal. Wat meer opviel waren de zeven mensen, onder wie UvA-politicologiedocent Martijn Dekker, die plots de raadszaal verlieten. Al sinds het begin van het gesprek stond dit zevental uit protest met hun rug naar de burgemeester gekeerd. ‘We reject this conversation,’ zeiden ze bij hun aftocht. Jammer, vond Halsema, want liefst was ze met deze demonstranten in discussie gegaan.
Tekst gaat door onder de afbeelding
Shovels en barricades
De boosheid van hen, maar ook van veel studenten in de zaal, richt zich met name op het ingrijpen van de politie tijdens de bezettingen op de Roeterseilandcampus (REC) en het Binnengasthuisterrein. Dat gebeurde op last van de burgemeester en zou te hardhandig zijn geweest.
Onvrede in de zaal heerst er bijvoorbeeld over de shovels waarmee de politie de barricades op de REC ontmantelde. Er heerste een onveilige situatie, licht Halsema die keuze toe. Mensen konden niet weg. ‘We werden bijna doodgereden,’ schreeuwt iemand in de zaal. Halsema reageert eerst nuchter: ‘Wij waarschuwen een aantal keren.’ Dan met ernst: ‘Het is ongelooflijk gevaarlijk en onverantwoord om op de shovels en barricades te klimmen. Je neemt een risico.’
Sowieso plaatst de burgemeester ‘kanttekeningen bij het idee dat studenten geweldloos waren en de politie gewelddadig’ – een narratief dat onder veel studenten in de zaal heerst. ‘Er lagen [bij het Binnengasthuisterrein] stenen in de dakgoot om naar politieagenten te gooien,’ werpt Halsema hier tegen in.
Zionisme
Slechts één vrouw in de zaal brengt een ander geluid vanuit de studenten. Ze is Joods en zionistisch, vertelt ze. Het doet haar pijn dat het woord zionist ‘als een soort scheldwoord wordt gebruikt’. Halsema beaamt dat: ‘Het gemak waarmee dat woord op één lijn met fascisme wordt gezet is heel kwetsend. Ik wil je daarin bijvallen. Zionisme komt in allerlei vormen, het kan gematigd links of gematigd rechts zijn. Het kan alle vormen aannemen.’ De student knikt instemmend.
Die identiteitskwestie komt overigens vaker terug in het gesprek. Halsema pleit hierbij voor precisie. Je kunt volgens haar zeggen dat je tegen het gedrag van een regering bent, maar niet tegen het land en de identiteit en nationaliteit van mensen. Het baart haar zorgen dat deze nuance vaak verdwijnt in het debat. ‘Er zijn veel mensen die van Israël houden, maar ook kritisch zijn op het land. Ik ben bijvoorbeeld niet anti-Russisch, ik ben anti-Poetin.’
Begrip
Tegelijk toont Halsema – zelf in het verleden vaak bij demonstraties aanwezig geweest – ook begrip voor de (vreedzame) demonstranten. Daarom eindigt ze met een positieve noot. Ondanks de vernielingen is ze ‘eigenlijk heel ontroerd, dat veel jonge mensen zich engageren met internationale politiek.’ ‘Maar,’ besluit ze, ‘concentreer je op de machthebbers!’
Of ze niet zelf wilde aansluiten, toen het nog vreedzaam was? Als voorzitter van de driehoek moet ze afstand nemen van haar politieke opvattingen, legt ze uit. Al kan ze het toch niet laten om nog iets van haar voorkeuren te laten doorschemeren, gelet op het suggestieve ‘hoe groot die verleiding ook is’ en ‘soms vind ik dat lastig’.
