Toto’tje zetten voor het EK? ‘Het is niet per se voordelig om in te zetten op de favoriet’
Gaat Nederland Europees kampioen worden? Dát is de vraag die menig voetballiefhebber in de aanloop naar het EK bezighoudt. Sommigen durven zelfs met vrienden of collega’s een wedje te wagen. Maar waarop moet je inzetten? Folia vroeg het statisticus en psycholoog Henrik Godmann.
Henrik Godmann is Duits, promoveert aan de UvA en heeft de oranjekoorts al flink te pakken. Voor zijn promotie onderzoekt hij de effectiviteit van verschillende therapieën tegen depressies aan de hand van complexe statistische modellen. En laat dat laatste nu goed van pas komen bij het maken van sportweddenschappen met zijn vrienden en collega’s in de aanloop naar het EK. Folia vroeg Godmann om een lesje statistiek om de kans te vergroten dat je je inzet meer dan terugverdient.
Hebben statistici of wiskundigen een aanzienlijk voordeel als het aankomt op dit soort weddenschappen?
‘Haha, als dat zo zou zijn, dan zouden al die wetenschappers niet hier op de universiteit zitten, maar ergens op een eiland in de Cariben. Met kansberekeningen kunnen we een hoop, maar wat er daadwerkelijk gaat gebeuren blijft altijd een gok. Op het niveau van wedjes met vrienden of collega’s is het niet mogelijk om het met een mate van zekerheid te voorspellen waardoor je er rijk van wordt. Zelfs iemand met alle kennis van voetbal, wiskunde en statistiek kan niet met 100 procent zekerheid voorspellen hoe het spel verloopt; daarvoor zijn er te veel onzekerheden.’
En als je het toch wilt proberen? Hoe kun je je kansen vergroten?
‘Als je je wedjes vastlegt in Excel, op papier of een whiteboard, zou ik allereerst naar websites zoeken waar bookmakers de odds, of kansen, hebben ingeschat voor het komende kampioenschap. Zij gebruiken een schat aan data om tot hun voorspellingen te komen, zoals eerdere speluitslagen, de conditie van teams en spelers, en mogelijk zelfs AI.’
‘Goed om te weten is dat bookmakers vaak niet transparant zijn over hoe zij tot hun odds komen. Ze maken in hun modellen in ieder geval gebruik van the wisdom of the crowd, zoals bij het populaire ToTo, een online weddenschapsplatform voor voetbal. Ze verwerken in hun cijfers het wedgedrag van de menigte en bouwen vervolgens een goede marge in voor zichzelf om eraan te verdienen.’
Hoe gebruik jij die odds?
‘Laat ik een voorbeeld geven: op de website die ik gebruik zie ik bijvoorbeeld dat voor de wedstrijd Nederland-Polen de odds zijn bepaald op 1.55 dat Nederland wint. Voor elke euro die je inzet, ontvang je 1 euro en 55 cent - dat is inclusief de inzet - als Nederland daadwerkelijk wint.’
‘Maar om dat getal beter te begrijpen in termen van kansen, maken we een kleine rekensom en delen we het getal 1 door die odds (1/1.55), wat uitkomt op 0.65. De kans dat Nederland wint wordt dus door de bookmakers ingeschat op 65%. Maar het kan zijn dat jij zelf goed op de hoogte bent van het voetbal en de odds van de bookmakers niet helemaal overeenkomen met jouw eigen gedachten. Dan kun je die vergelijken. Bijvoorbeeld: ik weet dat Nederland acht van de laatste tien wedstrijden heeft gewonnen en alleen heeft verloren van Frankrijk en Duitsland, wat sterke teams zijn. Polen heeft zeven van de laatste tien wedstrijden gewonnen en twee keer gelijkgespeeld, waaronder een overwinning op Duitsland. Door met name de overwinning van Polen op Duitsland zou ik de kans dat Polen wint wat hoger inschatten dan de bookmakers doen, wat betekent dat een inzet op Polen volgens mij gunstiger zou kunnen zijn.’
Is inzetten op het beste team niet altijd goed?
‘Het is niet per se voordelig om in te zetten op de favoriet. Nog een voorbeeld: stel dat de odds voor Frankrijk erg laag zijn, laten we zeggen 1.3, wat neerkomt op 75% kans dat zij winnen van een team (1/1.3=0.75). Veel mensen zullen waarschijnlijk op Frankrijk inzetten. En als dat land dan wint, is de marge op het geld dat je kunt verdienen erg laag, simpelweg omdat iedereen deelt in die winst. Dit maakt het wedden op de favorieten op de lange termijn vaak niet winstgevend en interessant om te kijken naar de ‘underdog’, waarbij de marge weer heel hoog kan zijn.’
‘Bovendien, als je elke keer zeker bent van de uitslag, is er toch geen reden meer om voetbal te kijken? Gelukkig zal de favoriet hoe dan ook een keer verliezen, wel zo spannend!’
Gokken kost geld…
‘Klopt... Mijn belangrijkste advies is om alleen te spelen met geld dat je zonder problemen kunt verliezen. Dit geldt voor aandelen, sportweddenschappen en casino’s. Weet dat je de uitslag bij sport niet met genoeg zekerheid kunt voorspellen om er rijk van te worden, het blijft gokken. Speel daarom met geld waarvan het verlies je niet raakt, dan blijft het leuk en spannend.’
‘Daarnaast weten veel mensen niet dat de verslavingspercentages bij sportweddenschappen heel hoog zijn. In tegenstelling tot bijvoorbeeld roulette in het casino, waarbij de kans dat het balletje op rood of zwart rolt een vaste waarschijnlijkheid heeft, kan er bij sport van alles gebeuren. Toch hebben mensen het gevoel dat ze een zekere mate van controle hebben over wat er gebeurt op het veld, wat het zeer verslavend maakt. Zelfs als je psycholoog bent en veel over dit onderwerp weet, is het moeilijk om jezelf hiervan te weerhouden. Het blijft uiteindelijk een gok.’
Ben je voor Nederland of voor Duitsland?
‘Haha, ik denk dat het heel spannend wordt in de poulefase van Nederland met Polen, Frankrijk en Oostenrijk. Hoewel ik een Duitser ben en het EK in Duitsland plaatsvindt, zou ik zeker een wedje op Nederland zetten. Maar niet met al mijn geld.’
